Otter

Geplaatst op 23 maart 2021

Jaar van de Otter

De zoogdierenvereniging heeft 2021 als het jaar van de otter uitgeroepen. Dit jaar wordt er gevierd dat de otter weer terug in Nederland is, maar wordt er ook aandacht gevraagd voor de bescherming van de otter. Speciaal voor het jaar van de otter is er door de Otter- en Bever werkgroep, Calutra, een website gemaakt. Hier vind je informatie over dit veelbelovende jaar, de otter zelf en ook over hoe jij je in kunt zetten voor de otter. Neem dus ook eens een kijkje op www.jaarvandeotter.nl!

De otter

De wetenschappelijke naam van de Europese otter is Lutra lutra. Dit is erg toepasselijk, het betekent wassen en spelen. De otter is één van de weinige dieren die zijn hele leven blijft spelen. De otter behoort tot de familie marterachtigen, samen met onder andere de das, hermelijn en de wezel. Hij is goed te herkennen aan zijn lange slanke lichaam met een glanzende donkerbruine vacht. De onderkant is lichter van kleur, met op de borst een uniek vlekken patroon. Hieraan kan je een individuele otter herkennen, net zoals een vingerafdruk bij ons.

De otter leeft in waterrijke gebieden, ook hier in Nationaal Park De Alde Feanen! Er is hier voldoende dekking en rust om overdag te schuilen. In de schemer verlaten ze hun rustplaats om te jagen op vis. Door zijn zwemvliezen en gestroomlijnde lichaam, van soms wel 1,20 m lang, is hij instaat om snel achter vis aan te gaan die hij kan detecteren met zijn snorharen. Zijn gevoelige snorharen vangen trillingen op in het water waardoor hij precies weet waar er vis is, ook als het water niet zo helder is.

De otter is een beschermd dier. In de video hieronder vertelt natuurgids Lydia waarom. Wil jij de otter helpen? Dat kan via het Otterfonds van It Fryske Gea.

Meer otterfilmpjes

De herintroductie in De Alde Feanen

Dat de otter hier in De Alde Feanen leeft is een goed teken. Ze komen namelijk niet in gebieden waar het water niet schoon is, omdat er dan weinig voedsel voor ze te vinden is. In de jaren 80 was het water in De Alde Feanen erg vies. In deze tijd kon je er ook geen otters vinden. Door vervuild water, versnippering van landschap, aanrijdingen en verdrinkingen in visfuiken waren ze uitgestorven in Nederland.

It Fryske Gea en Stichting Otterstation Nederland deden er alles aan om het tij te keren. En met succes! Door de maatregelen die genomen zijn om het water schoon te krijgen, is De Alde Feanen nu een zeer geschikte leefomgeving voor de otter.

Op 23 augustus 2010 werden er achtereenvolgend drie verweesde otter jongen gevonden bij Langelille. De otters werden eerst opgevangen door een medewerker van de Stichting Otterstation Nederland. Na vijf weken waren de jongen genoeg aangesterkt en gingen zij naar een opvangverblijf vlak bij De Alde Feanen. Voordat ze uitgezet konden worden moesten eerst alle visfuiken voorzien worden van stopgrids en zijn er wildlifetunnels en richters onder bruggen en duikers aangelegd. Op deze manier werd er geprobeerd de overlevingskans zo groot mogelijk te maken.

Helaas zijn twee van de drie verweesde otters de dag voor hun vrijlating in de uitwenkooi doodgegaan. Het vermoeden bestaat dat ze vergiftigd zijn. Uiteindelijk is één van deze drie otter, samen met twee andere verweesde otters, met succes uitgezet in De Alde Feanen. Ze hebben allemaal een zender gekregen om ze goed te kunnen volgen in het veld.

Twee jaar later in september 2012 werden er in De Alde Feanen nog 3 otters bijgeplaatst. Dit waren wilde otters die vanuit Tsjechië overgeplaatst zijn. In november 2017 werd een inschatting gemaakt van 2-3 otterpaartjes die zich jaarlijks voortplanten In De Alde Feanen. DNA en sporenonderzoek hebben laten zien dat er nu ca. 12 otters leven. Het onderzoek gaat door.

Foto: Johann Prescher

 

Bekijk de film: De otter, een legende keert terug!

Deze film toont unieke beelden van spelende otter, hoe de otter op jacht gaat, maar ook hoe een moederotter haar jong zijn eerste zwemles geeft. Het is allemaal gefilmd in het prachtige decor van de natuur dat Nederland waterland te bieden heeft. Met het groeien van de populatie trekt de otter verder op zoek naar nieuwe territoria. Hierbij worden veel otter doodgereden. Daarom wordt er op grote schaal in de provincies gewerkt aan hun bescherming, bijvoorbeeld door wegen af te zetten met rasters en te voorzien van faunatunnels. Er is nog een lange weg te gaan in het natuurlijk herstel, maar de otter toont ons het goede spoor. Deze film is gemaakt door Hilco Jansma.

Film nu bekijken

Ga mee op pad

Vrijdag 7 mei: lezing over otterprogramma van It Fryske Gea (door Sytske Rintjema)
Donderdag 13 juni: te voet op pad door otterleefgebied het Wikelslân
Vrijdag 16 juli: struintocht voor kids door otterleefgebied (6+)
Woensdag 11 augustus: op zoek naar ottersporen op de Noardwaard
Zaterdag 16 oktober: vaarexcursie ‘op zoek naar de otter’ (10+)
Donderdag 21 oktober: otterlezing + bezoek thuishaven van de otter voor jeugd

Of ontdek het gebied waar de otter leeft zelf met onze rugzakroute “het otterpad”

Otterpad in de Alde Feanen (7 – 12 jaar / 1,5 uur)

Een moerasgebied is niet compleet zonder de otter. Het zijn echte moerasdieren. Met de inhoud van de rugzakroute ga je op ontdekkingsreis in het gebied van de otter en leer je van alles over de otter. Waar rust hij, wat eet hij, maar ook waarvoor de otter moet uitkijken.

Route: de locatie van de route is in It Pettebosk, een speelbos met rietvelden, speelweide en moerasbos. Nationaal Park De Alde Feanen in het klein.

De route reserveren kan via It Fryske Gea.

Foto: Johann Prescher